Osteopatia ginekologiczna
PROBLEMY KOBIECE W PODEJŚCIU OSTEOPATYCZNYM
Problemy kobiece od samego początku istnienia osteopatii były traktowane bardzo poważnie. Sam twórca osteopatii A.T. Still opracował kilka sposobów prowadzenia porodu, pozycji porodowych, manewrów stosowany w przypadku przedłużającego się porodu, a nawet stworzył narzędzia pomagające w odbieraniu porodu. Jak na swoje czasy jego podejście do anatomii i fizjologii ciąży i porodu było niezwykle rewolucyjne. Co jeszcze istotniejsze, wiele z jego przemyśleń pozostało aktualnych również dzisiaj. Spostrzeżenie to jest niezwykle istotne, ponieważ coraz więcej kobiet doświadcza przykrych dolegliwości, które nierzadko udaje się bardzo szybko usunąć za pomocą osteopatii. Z obserwacji klinicznych wynika, że wzrasta problem bólów menstruacyjnych, zaburzeń miesiączkowania i dyspareunii (bolesnych stosunków). Coraz więcej młodych kobiet ma problemy z zajściem w ciążę i jej utrzymaniem. Dosyć często zdarzają się mniejsze lub większe komplikacje okołoporodowe, których najprawdopodobniej można by było uniknąć dzięki właściwemu osteopatycznemu przygotowaniu do porodu. Nierzadkie są przypadki występowania mięśniaków, zespołu wielotorbielowatych jajników czy też endometriozy. Aczkolwiek nie ze wszystkimi z tych problemów osteopatia radzi sobie znakomicie, w wielu z nich potrafi przynieść znaczną ulgę lub przynajmniej złagodzić objawy. Poniżej zaprezentowano niektóre z dolegliwości i podstawowe zasady leczenia osteopatycznego.
BOLESNE MIESIĄCZKI, ZABURZENIA MIESIĄCZKOWANIA
Przyczyn bolesnych miesiączek i zaburzeń miesiączkowania może być wiele. Najprościej, jeżeli wykluczone zostały poważne patologie, można je podzielić na anatomiczne (związane ze strukturami narządów rodnych) oraz fizjologiczne (związane z układem hormonalnym). Bardzo częstą przyczyną strukturalną są zrosty i głębokie blizny w obrębie jamy brzusznej i narządów miednicy. Chociaż blizny i zrosty mogą być niewidoczne z zewnątrz, powstają one w wyniku stanów zapalnych i wszelkiego rodzaju ingerencji chirurgicznych. Utrudniają ruchomość narządów, która jest niezbędna w trakcie cyklu miesięcznego. Macica, podobnie jak inne narządy, musi mieć swobodę poruszania się. Jest to oczywiste, gdy przypomnimy sobie, że jej trzon spoczywa na pęcherzu moczowym, który powiększa lub zmniejsza swoje wymiary wraz ze stopniem wypełnienia. Istnieją również bardziej regularne zmiany położenia macicy i narządów rodnych związane z cyklem miesięcznym. Ograniczenie ruchomości spowodowane bliznami i zrostami (sklejeniem narządów między sobą) może powodować bolesne miesiączki. Delikatna, precyzyjna praca w obszarze brzucha może pomóc w uelastycznieniu tkanek i doprowadzić do normalizacji miesiączek.
Kolejną przyczyną bolesnych miesiączek, a także zaburzeń miesiączkowania pod postacią zbyt obfitych lub zbyt skąpych krwawień miesięcznych mogą być zastoje żylne i limfatyczne miednicy i jamy brzusznej. Manualna praca osteopatyczna pozwala na usunięcie zastojów i dopływ świeżej krwi do narządów, dzięki czemu są one lepiej odżywione i mogą właściwie spełniać swoją funkcję.
Innym powodem bolesnych miesiączek i zaburzeń miesiączkowania są problemy hormonalne. Należy pamiętać, że nadrzędnym ośrodkiem sterującym układem hormonalnym jest przysadka będąca częścią mózgu. Osteopatia czaszkowo-krzyżowa może mieć działanie regulujące względem przysadki i harmonizować jej funkcje, także w odniesieniu do problemów cyklu miesięcznego.
Z układem hormonalnym nierozerwalnie związany jest autonomiczny układ nerwowy. Osteopatyczna harmonizacja tego układu oraz oddziaływanie na oś stresu (przysadkę-podwzgórze-nadnercza) może przynieść ulgę w przypadku opisywanych dolegliwości.
BOLESNY STOSUNEK SEKSUALNY (DYSPAREUNIA), BÓLE KROCZA
Przyczyny bolesnego stosunku seksualnego mogą mieć charakter psychologiczny i strukturalny. W tym drugim przypadku często główną rolę odgrywają wspomniane już zrosty. Ich umiejętne pozbycie się poprawia elastyczność, przynosi ulgę i pozwala ponownie cieszyć się doznaniami seksualnymi.
Bóle krocza nierzadko wynikają z zastojów żylnych i limfatycznych miednicy. Ich usunięcie może poprawić sytuację związaną z tym dotkliwym ograniczeniem jakości funkcjonowania. Dodatkowo w razie konieczności osteopata podejmuje pracę z kością krzyżową, mięśniami dna miednicy, przeponami ciała oraz strukturami nerwowymi zaopatrującymi miednicę. Tak kompleksowa terapia charakterystyczna dla osteopatii bardzo często łagodzi lub całkowicie usuwa bóle okolicy krocza.
BÓLE KOŚCI OGONOWEJ (KOKCYGODYNIA)
Kość ogonowa, zwana również kością guziczną, aczkolwiek jest bardzo mała, może przysporzyć olbrzymich problemów, nawet uniemożliwiając dłuższe przebywanie w pozycji siedzącej. Bóle kości ogonowej często związane są z porodem lub doznanym urazem (np. upadkiem na nartach). Jedynym sposobem usunięcia dolegliwości jest odpowiednie zreponowanie kości i zrównoważenie napięć więzadłowych. Osteopatia dysponuje szeregiem technik pozwalających na wykonanie tej procedury w sposób bezpieczny i skuteczny.
PROBLEMY Z ZAJŚCIEM W CIĄŻĘ
Bezpłodność, niepłodność, problemy z poczęciem to terminy o różnym znaczeniu, jednakże często w mowie potocznej stosowane są zamiennie. Oczywiście zagadnienie to jest wieloaspektowe i wymaga kompleksowej diagnostyki lekarskiej. Tym nie mniej często się zdarza, że przyczyna pozostaje nieznana z punktu widzenia medycyny akademickiej. Wówczas z pomocą może przyjść osteopatia. Podobnie jak w przypadku opisanych powyżej dolegliwości jedną ze strukturalnych przyczyn problemów z zajściem w ciążę mogą być zrosty i blizny. Jeżeli obejmują one jajowody, prawdopodobnie uniemożliwiają zapłodnienie. Inną przyczyną mogą być napięcia więzadeł stabilizujących macicę, przez co znajduje się ona w niekorzystnym położeniu do zapłodnienia. Również zastoje żylne i limfatyczne powodują niedożywienie narządów i okolicznych tkanek, przez co nie są one gotowe na przyjęcie zarodka. Przeciwzastoinowe techniki osteopatyczne mogą pomóc pokonać tę barierę, przywracając właściwą trofikę tkanek. Organizm kobiety musi być pewien, że sprosta wymaganiom ciąży, z tego powodu – aby mogło do niej dojść – musi być optymalnie przygotowany. Inaczej natura nie dopuści do rozwoju zarodka.
Z tego powodu należy również zadbać o struktury nerwowe, w tym także o autonomiczny układ nerwowy. Równie istotny jest układ hormonalny z nadrzędną rolą przysadki. W celu ich harmonizacji warto skorzystać z osteopatycznej terapii czaszkowo-krzyżowej. Spełnienie opisanych warunków może przybliżyć przyszłą mamę do ziszczenia się pragnienia posiadania dziecka.
PRZYGOTOWANIE DO PORODU
Poród jest podróżą w nieznane zarówno dla matki jak i dla dziecka. Jak przed każdą podróżą, także i przed tą należy się jak najlepiej przygotować. Osteopatyczne przygotowanie do porodu polega na zapewnieniu odpowiedniej ruchomości kręgosłupa lędźwiowego (złagodzenie bólów pleców podczas ciąży), stawów biodrowych i kości krzyżowej (odpowiednia mechanika porodu, właściwe otwieranie się miednicy ułatwiające przejście dziecka przez kanał rodny). Praca osteopatyczna przed samym porodem obejmuje również uelastycznienie mięśni (np. mięśnia gruszkowatego) i powięzi (np. powięzi piersiowo-lędźwiowej). Elastyczność oznacza łatwiejszą drogę dla dziecka, mniej wyczerpujący poród, mniej komplikacji okołoporodowych, konieczność stosowania mniejszej ilości interwencji i środków farmakologicznych podczas porodu, krótszy pobyt w szpitalu po porodzie, krótszy okres rekonwalescencji i lepszy stan dziecka.
Elastyczność oznacza także więcej miejsca dla dziecka, dzięki czemu może ono swobodniej obrócić się, przyjmując właściwą pozycję do porodu oraz zapewnia mu optymalne warunki rozwoju w trakcie ciąży oraz wyjścia podczas porodu.
CIĄŻA
Także w czasie trwania ciąży kobiety cierpią na bóle kręgosłupa i stawów krzyżowo-biodrowych, zaparcia i trudności w oddychaniu. Terapia osteopatyczna pomaga w usunięciu tych dolegliwości.
MIĘŚNIAKI, ENDOMETRIOZA, ZESPÓŁ WIELOTORBIELOWATYCH JAJNIKÓW
Wymienione stany są patologiami, z którymi boryka się współczesna medycyna akademicka. Osteopatia nie likwiduje wymienionych jednostek chorobowych, jednakże może łagodzić ich objawy i z tego względu odgrywa istotną rolę komplementarną w służbie dobrostanu pacjentek.